Hiểu Rõ Về Siêu Vi Viêm Gan B Để Không Hoang Mang

Hệ thống gan mật trong cơ thể

Viêm gan B là một trong những căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm nhất hiện nay, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), có khoảng 350 triệu người trên toàn thế giới đang sống chung với siêu vi viêm gan B (HBV). Tại Việt Nam, tỷ lệ người nhiễm HBV thuộc nhóm cao nhất trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương. Tuy nhiên, không ít người vẫn còn chủ quan hoặc hiểu sai về bệnh, dẫn đến việc không phát hiện sớm và điều trị kịp thời.

Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu đầy đủ và toàn diện về viêm gan B: nguyên nhân, con đường lây truyền, triệu chứng, phương pháp điều trị, chế độ sinh hoạt và cách phòng ngừa. Qua đó, bạn sẽ tự tin hơn trong việc bảo vệ sức khỏe cho bản thân và cộng đồng.

Hệ thống gan mật trong cơ thể

Viêm Gan B Là Gì? Tổng Quan Về Siêu Vi Viêm Gan B

Viêm gan B là bệnh lý do virus HBV gây ra. Đây là loại virus tấn công vào gan, gây viêm, tổn thương tế bào gan và có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như xơ gan, ung thư gan nếu không được kiểm soát. HBV thuộc nhóm virus có khả năng tồn tại lâu dài trong cơ thể, đặc biệt nguy hiểm vì có thể tồn tại âm thầm suốt nhiều năm mà không gây ra triệu chứng rõ rệt.

Việt Nam hiện có hơn 10 triệu người nhiễm HBV – chiếm gần 10% dân số. Tỷ lệ lây nhiễm chủ yếu đến từ việc không tầm soát tốt trong cộng đồng, đặc biệt là từ mẹ sang con và do thiếu kiến thức phòng bệnh hiệu quả.

Các Con Đường Lây Truyền Của Virus Viêm Gan B

HBV lây truyền chủ yếu qua đường máu và dịch tiết của cơ thể. Dưới đây là các con đường phổ biến:

1. Từ mẹ sang con:

Đây là con đường lây truyền phổ biến nhất tại Việt Nam. Nếu mẹ bị nhiễm viêm gan B mạn tính mà không được can thiệp y tế khi mang thai, khả năng trẻ sơ sinh bị lây bệnh rất cao – lên tới 90% trường hợp sẽ trở thành người mang HBV mạn tính.

2. Quan hệ tình dục không an toàn:

HBV có thể lây qua quan hệ tình dục (cả khác giới lẫn đồng giới) nếu không sử dụng biện pháp bảo vệ như bao cao su.

3. Truyền máu hoặc dùng chung kim tiêm:

Những người dùng chung bơm kim tiêm, đặc biệt trong môi trường tiêm chích ma túy, hoặc tiếp nhận máu không được kiểm tra kỹ, rất dễ nhiễm HBV.

4. Các thủ thuật y tế hoặc làm đẹp không đảm bảo vô trùng:

Các hoạt động như xăm hình, châm cứu, xỏ khuyên tai, phẫu thuật… nếu dụng cụ không được tiệt trùng đúng cách, đều có thể là nguồn lây HBV.

Sơ đồ nhiễm siêu vi viêm gan B

Viêm Gan B Cấp Tính Và Mạn Tính: Sự Khác Biệt Rõ Ràng

Viêm gan B cấp tính:

Là giai đoạn nhiễm HBV kéo dài dưới 6 tháng. Phần lớn người lớn bị nhiễm HBV cấp tính sẽ khỏi hoàn toàn nhờ hệ miễn dịch loại bỏ virus. Các triệu chứng thường gặp: mệt mỏi, buồn nôn, đau bụng, vàng da, nước tiểu sẫm màu.

Viêm gan B mạn tính:

Khi virus HBV tồn tại trong cơ thể trên 6 tháng, bệnh được xem là mạn tính. Giai đoạn này nguy hiểm vì virus âm thầm phá hoại tế bào gan trong nhiều năm, không có biểu hiện rõ rệt. Cuối cùng dẫn đến xơ gan hoặc ung thư gan.

Theo thống kê:

90% người trưởng thành nhiễm HBV sẽ khỏi hoàn toàn.
90% trẻ sơ sinh nhiễm HBV sẽ chuyển sang mạn tính.

Do đó, tiêm vaccine cho trẻ sơ sinh ngay sau khi chào đời là cách hiệu quả nhất để phòng bệnh.

Biến Chứng Nguy Hiểm Của Viêm Gan B Mạn Tính

Nếu không được phát hiện và kiểm soát, HBV mạn tính có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng:

Xơ gan: tế bào gan bị thay thế bởi mô xơ, khiến gan mất dần chức năng.
Ung thư gan nguyên phát: là một trong những loại ung thư có tỷ lệ tử vong cao nhất.
Chảy máu tiêu hóa, cổ trướng, suy gan: các biểu hiện khi gan đã tổn thương nghiêm trọng.

Chẩn Đoán Viêm Gan B: Làm Gì Khi Nghi Ngờ Nhiễm HBV?

1. Xét nghiệm máu:

HBsAg: dương tính chứng tỏ đang nhiễm HBV.
HBV-DNA: đánh giá mức độ virus nhân lên trong máu.
Chức năng gan (ALT, AST): kiểm tra mức độ tổn thương gan.

2. Siêu âm và sinh thiết gan:

Phát hiện dấu hiệu xơ gan, gan nhiễm mỡ, u gan.
Sinh thiết gan giúp xác định mức độ viêm, mức độ xơ hóa mô gan.

3. Tư vấn chuyên khoa gan:

Người bệnh cần đến bác sĩ chuyên khoa để xác định rõ giai đoạn bệnh, nguy cơ biến chứng và hướng điều trị phù hợp.

Điều Trị Viêm Gan B: Có Thể Chữa Khỏi Không?

Hiện nay, chưa có thuốc điều trị dứt điểm hoàn toàn viêm gan B, nhưng các thuốc kháng virus có thể ức chế sự nhân lên của virus và ngăn ngừa biến chứng. Mục tiêu điều trị là:

Làm giảm hoặc chấm dứt hoạt động của virus.
Làm chậm hoặc ngăn chặn quá trình xơ gan, ung thư gan.

Các thuốc điều trị phổ biến:

Interferon alpha: kích thích hệ miễn dịch tấn công virus.
Thuốc kháng virus đường uống như: Lamivudine, Adefovir, Entecavir, Tenofovir.

Việc điều trị cần theo phác đồ và chỉ định của bác sĩ chuyên khoa, không tự ý dùng thuốc hoặc ngưng thuốc.

Chế Độ Ăn Và Lối Sống Cho Người Nhiễm HBV

1. Chế độ ăn uống:

Tránh hoàn toàn rượu bia.
Ăn uống lành mạnh, đủ chất, tránh chất béo bão hòa.
Giảm muối nếu đã có xơ gan.
Bổ sung vitamin và khoáng chất tự nhiên từ rau củ.

2. Thói quen sinh hoạt:

Không dùng chung dao cạo râu, bàn chải đánh răng.
Sử dụng bao cao su khi quan hệ.
Băng bó kỹ nếu bị thương chảy máu.
Tiêm phòng cho người thân sống chung.

Phòng Ngừa Viêm Gan B: Tiêm Vaccine Là Cách Hiệu Quả Nhất

Viêm gan B hoàn toàn có thể phòng ngừa được nhờ vaccine. Lịch tiêm phòng như sau:

Trẻ sơ sinh: tiêm mũi đầu tiên trong vòng 24 giờ sau sinh.
Trẻ em và người lớn chưa tiêm: tiêm đủ 3 mũi trong vòng 6 tháng.

Hiện nay, vaccine viêm gan B có hiệu quả bảo vệ lên tới 95% và duy trì trong nhiều năm.

Trẻ sơ sinh bị lây nhiễm siêu vi viêm gan B sẽ chuyển sang mạn tính

Hỏi Đáp Về Viêm Gan B: Bác Sĩ Giải Đáp

1. Viêm gan B có chữa khỏi không?

Rất hiếm người loại bỏ hoàn toàn virus (HBsAg âm tính). Mục tiêu điều trị là đưa virus về trạng thái ngủ yên.

2. Người đã nhiễm HBV có nên tiêm phòng?

Không. Vaccine không có tác dụng nếu đã nhiễm. Nhưng người thân nên được tiêm để phòng ngừa lây nhiễm.

3. Người mang virus có thể sinh hoạt bình thường không?

Có. Nhưng cần theo dõi sức khỏe định kỳ, điều trị đúng phác đồ và phòng ngừa lây cho người khác.

4. Rượu có ảnh hưởng đến viêm gan B không?

Rượu làm tăng nguy cơ xơ gan và ung thư gan. Người mang HBV cần tuyệt đối kiêng rượu.

Kết Luận

Viêm gan B là căn bệnh nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát nếu được phát hiện sớm và điều trị đúng cách. Để phòng ngừa, bạn cần chủ động tiêm vaccine, sinh hoạt lành mạnh và kiểm tra sức khỏe định kỳ. Đừng hoang mang nếu bạn hoặc người thân bị nhiễm HBV – hãy trang bị đầy đủ kiến thức và sống tích cực để vượt qua.

Nếu bạn nghi ngờ mình có nguy cơ nhiễm viêm gan B, đừng chần chừ – hãy đi xét nghiệm và nhận tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa ngay hôm nay.

Thập Tam Muội