Chưa được phân loại, Sức khỏe, viem gan
Những dược liệu ức chế sự phát triển của virus viêm gan
Th9
Viêm gan là một căn bệnh thế kỉ mà hiện nay vẫn chưa có thuốc hay phương pháp điều trị khỏi hoàn toàn. Đã có nhiều dược liệu (cây thuốc) được sử dụng theo kinh nghiệm dân gian sau đó được nghiên cứu chuyên sâu về tác dụng trên gan.
Dưới đây là những dược liệu đã được nhiều nhà khoa học nghiên cứu và nhiều công trình nghiên cứu cho kết quả triển vọng.
Những dược liệu tốt cho gan
Dược liệu Cây nhân trần
Là một loại cỏ mọc hoang ở vùng đồi, ruộng ở khắp đất nước. Nhân trần có tác dụng tăng tiết mật và tăng giải độc gan. Ngoài ra, còn có tác dụng chống viêm và kháng khuẩn.
Nước sắc nhân trần được dùng rộng rãi trong nhân dân để chữa sốt, bệnh gan, hồi phục sức khỏe sau đẻ. Cũng dùng kết hợp với quả Dành dành chữa bệnh viêm gan vàng da.
Nhân trần đã được áp dụng điều trị trên bệnh nhân viêm gan vi rút cấp ở dạng viên có tên thuốc là Abin và dạng cao lỏng thấy có tác dụng cải thiện các triệu chứng lâm sàng và sinh hóa.
Dược liệu Cây bồ bồ
Cây cùng chi với cây nhân trần. Thường được dùng chữa viêm gan do vi rút, các chứng vàng da, tiểu tiện ít, sốt, nhức mắt, chóng mặt, phụ nữ kém ăn. Ngày dùng 10 – 20g, dạng thuốc sắc, cao, siro, viên.
Từ cây Bồ bồ, Viện dược liệu đã chiết xuất và đóng viên với tên Abilin và đã áp dụng điều trị cho bệnh nhân viêm gan B mạn. Kết quả làm giảm nhanh các triệu chứng lâm sàng, sinh hóa.
Dược liệu Ngũ vị tử
Hoạt chất Biphenyl Dimethyl Dicarboxylate (BDD) được chiết xuất từ cây Ngũ vị tử, có tác dụng bảo vệ tế bào gan, hạ men gan và bilirubin.
Dược liệu Diệp hạ châu đắng
Còn gọi là cây chó đẻ, răng cưa: Theo các công trình nghiên cứu của Ấn Độ, Trung Quốc thì dịch chiết từ cây Diệp hạ châu đắng có tác dụng ức chế sự nhân lên của siêu vi B, chống viêm, chống xơ gan và chống oxy hóa.
Hoạt chất chính trong cây Diệp hạ châu đắng là Phyllantin. Tuy nhiên các nghiên cứu gần đây đã khẳng định lại là Diệp hạ châu chỉ có tác dụng bảo vệ tế bào gan chứ không có tác dụng trên vi rút viêm gan.
Do vậy không được các quốc gia phát triển như Mỹ, Nhật và Châu Âu công nhận và đưa vào điều trị.
Tất cả các cây thuốc trên đều có tác dụng bảo vệ tế bào gan, hạ men gan, chống oxy hóa tế bào, giải độc, lợi mật. Tuy nhiên tác dụng ức chế vi rút viêm gan B không đạt hiệu quả cao, không ngăn chặn được xơ gan tiến triển.
Dược liệu Cà gai leo
Trong số các dược liệu có tác dụng bảo vệ và tăng cường chức năng gan thì Cà gai leo là cây thuốc đặc biệt nhất, thể hiện được tính ưu việt tuyệt đối trong những vấn đề sau:
Về kinh nghiệm sử dụng dược liệu trong dân gian
Cà gai leo thể hiện khả năng giải độc cơ thể rất mạnh. Rễ tươi dã vắt lấy nước uống có thể chữa rắn cắn khỏi 100%, vấn đề này đã được kiểm chứng tại Bệnh viện Hưng Nguyên – Nghệ An trên 18 trường hợp rắn độc cắn, trong đó có những trường hợp rất nặng.
Đặc biệt cà gai leo giải rượu rất mạnh. Theo sách “Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam của cố GS.TS Đỗ Tất Lợi thì Cà gai leo giải rượu mạnh đến nỗi khi đi uống rượu chỉ cần chà răng hoặc ngậm rễ cà gai leo sẽ uống được rất nhiều.
Khi say rượu chỉ cần sắc cây Cà gai leo uống sẽ nhanh chóng tỉnh rượu. Trên thực tế Cà gai leo sao vàng đem ngâm với rượu thì chỉ sau một đêm đã làm rượu nhạt đi rất nhiều (trong Cà gai leo có một chất phá hủy cồn).
Về những nghiên cứu khoa học hiện đại
Cà gai leo là cây thuốc được nghiên cứu bài bản nhất, kĩ lưỡng nhất. Cho đến nay đã có 4 luận án tiến sỹ và ba đề tài cấp nhà nước về cây này.
Cà gai leo cũng là dược liệu duy nhất được thử lâm sàng trên bệnh nhân viêm gan B mạn tính thể hoạt động và cho kết quả rất đáng khích lệ. Những nghiên cứu tại Viện Dược liệu Trung ương, Viện Quân y Trung ương 108, Viện Quân y 103 đã cho thấy:
Một là: Cà gai leo là dược liệu duy nhất được chứng minh có tác dụng ngăn chặn xơ gan rõ rệt thông qua việc ức chế sự tạo thành các sợi collagen.
Qua hai nghiên cứu:
- “Nghiên cứu tác dụng ức chế quá trình xơ của Cà gai leo trên mô hình gây xơ gan thực nghiệm” và “Nghiên cứu tác dụng trên colagenase của Cà gai leo (Solanum hainanense Hance., Solanaceae)” của tác giả Nguyễn Minh Khai và Nguyễn Thị Bích Thu, đề tài thuộc công trình nghiên cứu khoa học 1987 – 2000 của Viện Dược liệu Trung ương.
Hai là: Cà gai leo là dược liệu duy nhất đã được bào chế và kiểm chứng có hiệu quả điều trị lâm sàng trên bệnh nhân viêm gan B mạn tính thể hoạt động.
Qua các đề tài:
- “Một số đặc điểm lâm sàng, siêu cấu trúc gan và hiệu quả bước đầu điều trị bệnh nhân viêm gan vi rút B mạn hoạt động bằng thuốc từ Cà gai leo” của PGS.TS. Trịnh Thị Xuân Hòa thực hiện trên 108 bệnh nhân viêm gan B mạn tính tại Viện Quân y 103.
- “Nghiên cứu điều trị hỗ trợ bệnh nhân viêm gan vi rút B mạn hoạt động bằng thuốc từ Cà gai leo (lâm sàng giai đoạn 3)” của PGS.TS Nguyễn Minh Khai thực hiện năm 2002 tại Viện Quân y 354.
Dược liệu Mật nhân (hay còn gọi Bách bệnh)
Đây là vị thuốc chữa được nhiều bệnh nên gọi là cây Bạch bệnh, Chục bệnh. Theo kinh nghiệm dân gian, vỏ và lá dùng để chữa ăn uống không tiêu, đau mỏi lưng, đau nhức mình mẩy, giải được rượu mạnh.
Mật nhân còn có tác dụng làm hạ men gan và bảo vệ tế bào gan trên một số mô hình thực nghiệm động vật, chính vì có tác dụng bảo vệ gan tốt và chuyên trị các bệnh về gan mật nên có tên Mật nhân (cây mật người).
Cây Mật nhân còn có một tác dụng đặc biệt khác, đó là kích thích sản xuất nội tiết tố testosteron ở nam giới và làm tăng miễn dịch mạnh. Testosteron kích thích chuyển hóa, đốt cháy mỡ thừa, tăng tạo hồng cầu và tăng tạo cơ.
Testosteron đạt đỉnh trong độ tuổi từ 25 đến 30, sau đó giảm 1-2% mỗi năm. Khi nồng độ testosteron giảm, khối lượng cơ, sức lực và ham muốn tình dục cũng bắt đầu suy giảm.
Việc đưa nồng độ testosteron trở về thời kì sung mãn sẽ mang lại nhiều lợi ích như duy trì cơ bắp, giảm béo, giảm nguy cơ các bệnh tim mạch, có sức khỏe và tinh thần tốt.
Mật nhân đã được nghiên cứu là có tác dụng tăng nồng độ testosteron tự nhiên, do đó giá trị của dược liệu này là rất lớn.
Ngoài ra có thể kết hợp các sản phẩm thải độc tố trong tế bào như Detox Green để ngăn ngừa Ung bướu và các bệnh mãn tính khác.
Giải đáp thắc mắc về dược liệu cà gai leo và mật nhân
Trả lời: Việc tự ý sử dụng cây thuốc nói chung và cây Cà gai leo chữa bệnh rất nguy hiểm ở nhiều góc độ:
– Không xác định được chính xác cây khi sử dụng dẫn đến sử dụng nhầm gây ngộ độc hoặc làm bệnh không đỡ mà nặng thêm.
– Quy trình chế biến không đảm bảo loại hết độc tố từ cây, khi dùng lâu dài sẽ bị ngộ độc từ mức độ nhẹ đến nặng.
– Liều dùng sẽ không đảm bảo khi sắc uống, do đó tác dụng chưa bệnh không có hoặc kéo dài thời gian chữa trị.
Cây Cà gai leo, thuộc họ Cà, rất dễ nhầm lẫn với cây cùng họ Cà khác như cây Cà dại hoa trắng, Cà độc dược, cây Solanum thorelli..
Đặc biệt cây Solanum thorelli có độc tính cao, cây này rất giống với cây Cà gai leo, người dân chỉ phân biệt được cây này và Cà gai leo khi nhìn thấy hoa của 2 cây. Vì Cà gai leo hoa có 4 cánh màu trắng còn hoa của loài Solanum thorelli có 5 cánh, màu tím.
Nhiều bệnh nhân không biết tự ý sử dụng cây họ cà trên sắc uống, sau 1 – 3 ngày có dấu hiệu ngộ độc: người mỏi mệt, chán ăn, buồn nôn.
Vì vậy không nên tự ý sử dụng cây Cà gai leo phơi khô, sắc uống mà nên sử dụng những sản phẩm được các nhà khoa học kiểm chứng về độc tính và tác dụng trên lâm sàng.
Nếu muốn tự dùng thì nhất thiết phải gửi mẫu cây đến cơ quan kiểm định dược liệu để nhờ xác định. Hơn nữa Cà gai leo chỉ thực sự phát huy tác dụng khi phối hợp với cây Mật nhân. (PGS.TS Nguyễn Duy Thuần – Phó giám đốc Học viện Y Dược học Cổ truyền Việt Nam).
Trả lời: Về nguyên tắc thì mọi sự phối hợp đều phải nghiên cứu lại độc tính và tác dụng. Thực tế có nhiều cây khi dùng riêng thì không có độc nhưng khi phối hợp với nhau lại làm giảm tác dụng của nhau hoặc phát sinh độc tố.
Cây Cà gai leo được chứng minh trên thực nghiệm và lâm sàng về tác dụng ức chiế vi rút viêm gan B và xơ gan tiến triển. Cà gai leo có độc nhưng dạng chiết xuất glycoalkaloid dùng chữa viêm gan vi rút thì lại đặc biệt an toàn vì không có độc tính và tác dụng phụ khi sử dụng.
Trong 2 đề tài cấp nhà nước của Viện Dược liệu do cố PGS.TS Phạm Kim Mãn làm chủ nhiệm đề tài đã thử độc tính cấp và mạn của Cà gai leo, từ đó đã xác định được thành phần có tác dụng chính của cây là glycoalkaloid, chất này không có độc.
Các dược liệu khác như Diệp hạ châu, Nhân trần, Bồ bồ, Ác ti sô cũng đã được nghiên cứu không có độc. Tuy nhiên sự phối hợp các dược liệu này với nhau vẫn cần cân nhắc cẩn thận.
Ví dụ như Cà gai leo là dược liệu có tính ôn ấm, Diệp hạ châu có tính hàn lạnh, vì vậy không nên kết hợp 2 dược liệu này với nhau do có thể làm giảm tác dụng của nhau. Cũng chưa có đề tài nào chứng minh tính an toàn khi sử dụng kết hợp 2 dược liệu trên.
Vì vậy bạn không nên sử dụng việc kết hợp này. Hiện nay chỉ mới có sự kết hợp Cà gai leo 250mg + Mật nhân 250mg là đã được thử độc tính kỹ lưỡng tại Khoa Dược lý trường Đại học Y Hà Nội.
Sản phẩm kết hợp này được chứng minh là an toàn khi sử dụng trên thực nghiệm (Đề tài được thực hiện bởi PGS.TS Nguyễn Trọng Thông – Trưởng Bộ môn Dược lý Trường ĐH Y Hà Nội).
Sự kết hợp này cũng đã được thử lâm sàng trên 33 bệnh nhân viêm gan B mạn tính tại Bệnh viện Quân y Trung ương 108.
Kết quả cho thấy Cà gai leo khi kết hợp Mật nhân thì tác dụng trên vi rút vẫn hiệu quả rõ rệt, hơn nữa 100% bệnh nhân đều hết các triệu chứng lâm sàng nhanh chóng chỉ sau hai tháng sử dụng (hết vàng da, vàng mắt, đau tức hạ sườn, mệt mỏi chán ăn,…). 
Trả lời: Sản phẩm kết hợp Cà gai leo 250mg + Mật nhân 250mg đã được chứng minh an toàn khi sử dụng tại các trung tâm lớn cả nước như Trường Đại học Y Hà Nội và Khoa Truyền nhiễm – Bệnh viện TW Quân đội 108. Vì vậy, có thể sử dụng lâu dài mà không phải lo lắng về độc tính cũng như tác dụng phụ ảnh hưởng đến sức khỏe (trừ những trường hợp mẫn cảm).
Ngoài tác dụng trên vi rút viêm gan B, ngăn chặn xơ gan tiến triển. Cà gai leo và Mật nhân còn có tác dụng bảo vệ tế bào gan khỏi tác nhân gây độc như thuốc trừ sâu, hóa chất, giúp hạ men gan, giải độc rượu.
Vì vậy đối với những người không mắc vi rút viêm gan B vẫn có thể sử dụng để tăng cường chức năng của gan trong các trường hợp men gan cao, sử dụng rượu bia nhiều, tiếp xúc với hóa chất độc hại.
Đặc biệt Mật nhân có tác dụng tăng tiết nội tiết tố nam (testosteron) do đó làm tăng sinh lý mạnh ở nam giới, giúp cơ thể săn chắc, kích thích tiêu hóa.
Điều này rất cần thiết cho các bệnh nhân viêm gan vì hầu hết những nam giới mắc bệnh gan đều bị suy giảm sinh lý. (GS.TS Nguyễn Văn Mùi – Nguyên Phó giám đốc kiêm Chủ nhiệm Bộ môn Truyền nhiễm học, Bệnh viện Quân y 103).
Trả lời: Một sản phẩm uy tín có tác dụng thực sự cần đáp ứng những tiêu chuẩn sau:
Có công thức rõ ràng, được nghiên cứu bài bản.
– Nguyên liệu được chuẩn hóa.
– Công nghệ sản xuất và bào chế hiện đại, đạt tiêu chuẩn.
– Đơn vị sản xuất có thương hiệu uy tín và có trách nhiệm với cộng đồng.
Kết luận
Viêm gan hiện nay đang lây lan một cách nhanh chóng đáng báo động tại Việt Nam. Và dường như mọi người đang rất chủ quan về căn bệnh này. Hi vọng bài viết sẽ giúp ích phần nào nâng cao ý thức của mọi người và giúp những người mắc phải căn bệnh này có thể lạc quan và tiếp tục điều trị. Xin cảm ơn!
Xem thêm:
- “Luyện tửu lượng” và những nguy cơ tiềm ẩn với Viêm Gan
- Lòng bàn tay, bàn chân ngứa không rõ nguyên nhân?
